Guztira 42 herrialde edo lurraldek lortu dute malariarik gabeko mugarria
Osasunaren Mundu Erakundeak (OME) Azerbaijango eta Tadjikistani beren lurraldeetan malaria ezabatzea lortu dutela ziurtatu du.Ziurtagiriak bi herrialdeek gaixotasuna ezabatzeko mendean zehar egindako ahalegin iraunkor baten ondoren dator.
"Azerbaijango eta Tadjikistango herriak eta gobernuek luze eta gogor lan egin dute malaria kentzeko", esan du Tedros Adhanom Ghebreyesus OMEko zuzendari nagusiak.«Haien lorpena beste froga bat da, baliabide egokiekin eta konpromiso politikoarekin, malaria kentzea posible dela.Espero dut beste herrialde batzuek euren esperientziatik ikastea».
Malaria ezabatzearen ziurtagiria OMEk herrialde baten malariarik gabeko egoeraren aitorpen ofiziala da.Ziurtagiria ematen da herrialde batek froga zorrotz eta sinesgarriekin frogatzen duenean Anopheles eltxoen malariaren transmisio indigenaren katea nazio osoan eten egin dela gutxienez azken hiru urteetan jarraian.Herrialde batek transmisioa berrezartzea saihesteko gaitasuna ere erakutsi behar du.
"Azerbaijanen eta Tadjikistanen lorpena posible izan zen inbertsio iraunkorrei eta osasun-langileen dedikazioari esker, malaria kasu guztien prebentzio, detekzio goiztiar eta tratamendu bideratuari esker.OMEren Europako Eskualdea bi urrats hurbilago dago malariarik gabeko munduko lehen eskualdea bilakatzeko», esan zuen Hans Henri P. Kluge doktoreak, OMEko Europarako Eskualdeko Zuzendariak.
Azerbaijanek 2012an detektatu zuen tokiko Plasmodium vivax (P.vivax) malariaren azken kasua eta Tadjikistan 2014an. Gaurko iragarpenarekin, guztira 41 herrialde eta lurralde OMEk malariarik gabeko ziurtagiria jaso du, 21 herrialde barne. Europako Eskualdea.
Osasun-estaldura unibertsalean eta malaria-kontrolean inbertitzea
Azerbaijanen eta Tadjikistanen malaria kontrolatzeko ahaleginak indartu ziren hainbat inbertsio eta osasun publikoko politikaren bidez, gobernuei, denborarekin, gaixotasuna desagerrarazteko eta malariarik gabeko egoera mantentzeko aukera eman zieten.
Sei hamarkada baino gehiagoz, bi gobernuek lehen mailako osasun arreta unibertsala bermatu dute.Indartsu babestu dituzte malaria zuzendutako esku-hartzeak; besteak beste, prebentzio neurriak barne, hala nola etxeen barruko hormak intsektizidekin ihinztatzea, kasu guztien detekzio eta tratamendu goiztiarra sustatzea eta malaria ezabatzen diharduten osasun-langile guztien trebetasunak eta gaitasunak mantentzea.
Azerbaijango zein Tadjikistanek malaria zaintza elektronikoko sistema nazionalak erabiltzen dituzte, kasuak ia denbora errealean detektatzen dituztenak eta ikerketa azkarrak egiteko aukera ematen dutenak infekzio bat tokikoa edo inportatutakoa den zehazteko.Esku-hartze gehigarrien artean, larbak kontrolatzeko metodo biologikoak, hala nola, eltxoak jaten dituzten arrainak, eta malaria bektoreak murrizteko ura kudeatzeko neurriak daude.
1920ko hamarkadaz geroztik, Tadjikistango ekonomiaren zati handi bat eta, neurri txikiagoan Azerbaijanen, nekazaritza-ekoizpenaren menpe egon da, batez ere kotoi eta arroz esportazio baliotsuaren menpe.
Bi herrialdeetako nekazaritzako ureztatze-sistemek, historikoki, langileentzat ere malaria-arriskua izan dute.Bi herrialdeek nekazaritzako langileak babesteko sistemak ezarri dituzte, osasun sistema publikoan malaria diagnostikatzeko eta tratamendurako doako sarbidea eskainiz.
Paludismoa kontrolatzeko langileek gaitasuna dute infektatutako langileak berehala probatu, diagnostikatu eta tratatzeko paludismoaren aurkako sendagai egokiekin, eta ingurumen-, entomologia- eta epidemiologia-arrisku-faktoreak kontrolatu eta ebaluatzeko.Programako jarduera gehigarriak bektoreak kontrolatzeko intsektiziden erabilera zentzuzkoa aldian-aldian ebaluatzea, ura kudeatzeko sistemak ezartzea eta herritarrak malariaren prebentzioan heztea dira.
Argitalpenaren ordua: 2023-mar-29